خرما استعمران
اﯾﻦ رﻗﻢ ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ به اسامی ﺳﻌﻤﺮان ، ﺳﺎﯾﺮ ، ﺳﻤﺒﺮون و سمرون نیز نامیده می شود، ﺣﺪود ۷۵ درصد از نخیلات اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ارﻗﺎم ﺻﺎدراﺗﯽ اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن به شمار می رود. “سایر” نام تجاری خرمای استعمران می باشد و دارای ارزش ﺗﺠﺎری ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی اﺳﺖ. از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﯾﻦ رﻗﻢ، ﻧﯿﻤﻪ خشک ﺑﻮدن آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ماندگاری آن را اﻓﺰاﯾﺶ داده و اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﺗﺎ جزء ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦ رﻗﻢهای ﺗﺠﺎری و ﺻﺎدراﺗﯽ اﯾﺮان ﮔﺮدد. خرمای سایر به اندازه های مختلفی بسته به سفارش بازار هدف جداسازی می شود، از جمله:
Select : تا ۷۵ عدد خرما در هر پوند (۴۵۳ گرم)
B-grade : تا ۸۵ عدد خرما در هر پوند
GAQ : تا ۱۱۰ عدد خرما در هر پوند
FAQ : تا ۱۲۵ عدد خرما در هر پوند
همچنین رقم سایر را هسته کشی کرده و به صورت قیچی شده برای مصارف متنوع در کنار نوشیدنی های مختلف مانند چای، قطعه قطعه (چیپس خرما) می کنند. خرما استعمران که با نام خرما سایر هم شناخته می شود یکی از محبوب ترین و در عین حال پر فروش ترین محصولات خرما در ایران می باشد که عمدتا در خوزستان و شهرهای جنوبی ایران کاشته می شود. این خرما دارای قند بسیار بالایی است و از شیرین ترین نوع خرما ها محسوب می شود. بر اساس گفته کارشناسان این خرما بالغ بر ۷۵ درصد قند دارد و افرادی که دارای مرض قند یا دیابت هستند باید در مصرف آن دقت کنند. نخل این خرما اغلب در خوزستان کشت می شود و حدود ۷۰ درصد از نخلستان های این شهر را نخل استعمران تشکیل داده است. زمان برداشت محصول این نخل ها اواخر شهریور و اوایل مهر ماه می باشد. خرما استعمران یا خرما سایر از خرماهای نیمه خشک یا نیمه مرطوب دسته بندی می شود و کمتر از ۱۸ درصد رطوبت دارد . همین امر به نگهداری بهتر و طولانی مدت تر این خرما کمک شایانی کرده است و حتی بریا صادرات این محصول شرایط ساده تری را فراهم نموده است.
این خرما را به راحتی می توان در شرایط معمولی و در یک انبار سر پوشیده تا حدود ۱۵ ماه به راحتی نگهداری کرد و نیاز به دمای غیر طبیعی هم ندارد . حدود ۴۵ درصد از این خرما در مجموعا صادر می شود و از اقتصادی ترین و به صرفه ترین نوع خرماهای ایران برای مصرف جهانی و البته داخلی است. با توجه به میزان قند بالای این خرما می توان به راحتی آن را در آب حل کرد و با چایی و یا انواع نوشیدنی دیگر استفاده کرد. البته از این نوع خرما برای تولید انواع شیرینی و یا نوشیدنی هم استفاده می شود که در صورت استفاده از آن برای تولیدات می توان قند ان محصول را در بین قند های طبیعی طبقه بندی کرد.
رنگ این خرما به قهو ه ای تیره می خورد و دارای سه اندازه بزرگ، متوسط و کوچک است. میزان چسبندگی هسته به میوه اصلی بسیار کم است و به راحتی می توان از ان برای تولید محصولات جانبی استفاده کرد. البته برخی این نوع خرما را با نام خرما اسمباران هم می شناسند.
مشتریان اصلی خرما استعمران کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی و بخصوص روسیه هستند و این خرما در این کشور ها طرفداران زیادی دارد. از دلایل محبوبیت این خرما در کشورهایی دیگر میزان قند بالا و سلولز پایین آن است. روسیه ، کانادا ، استرالیا و انگلستان و نیوزیلند بیشترین مشتریان این نوع خرما در جهان هستند.
امروزه اغلب خرما استعمران در کارتن های ۵ یا ۱۰ کیلوگرمی بسته بندی می شود که نوع این کارتن ها معمولا از نوع لمینت است. یکی از شهرستان هایی که خرمای استعمران در آن زیاد کشت می شود و مرغوبیت این نوع خرما در آن بسیار بالا است شهرستان شادگان می باشد. خرمای شادگان جایگاه ویژه ای در بین خرما های استعمران دارد. بر اساس آخرین اطلاعات حدود سیزده هزار و ششصد هکتار از زمین های این شهرتسان را کشتزارها و یا نخلستان های خرمای استعمران پوشش داده است و از این میزان حدود ده هزار و ششصد هکتار آن را بارور می دانند. هر چند در سال های اخیر وجود خشک سالی های پیاپی باعث از بین رفتن بسیاری از این کشتزارها و کمتر شدن مرغوبیت برخی از خرماهای حاصل شده از برخی از این کشتزار ها شده است اما همچنان این خرما در بین بیشترین تولیدات استان خوزستان می باشد. البته باید این نکته را هم اشاره کرد که این خرما هر چند در بازارهای خارجی محبوبیت و فروش و یا خواهان زیادی دارد اما در ایران خیلی شناخته شده نیست و مصرف آن در ایران با استاندارد های بسیاری از کشورهای جهان فاصله دارد.
خواص خرمای استعمران
خرما بصورت کلی از جمله مواد غذایی فوق العاده مقوی و توصیه شده است. این ماده غذایی دارای ارزش غذایی بالا و بسیرا مفیدی است. خرمای استعمران هم از جمله خرماهای دارای ارزش غذایی بالا است که به دلیل داشتن انواع ویتامین ها، قند بسیار بالا، انواع مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، پتاسیم و فسفر به عنوان یکی از بهترین انواع خرما ها بخصوص برای کودکان و میان وعده انها می باشد.
این خرما از خرماهای دارای آنتی اکسیدان بالا می باشد که به عنوان یک ماده ضد سرطان به شمار می رود. منیزیم موجود در این خرما برای افرادی که دارای مشکلات گوارشی هستند به عنوان یک ماده هضم کننده غذا بسیار موثر است و آهن بالای این خرما هم برای افراد دارای کم خونی مفید است. قند بالای این نوع خرما هم به ورزشکاران کمک می کند تا انرژی وکالری زیاد مورد نیاز برای یک تمرین فشرده را داشته باشند و به همین دلیل عمده مربیان ورزشی آشنا به این خرما به عنوان یک غذای میان وعده روزانه این خرما را به شاگردان خود توصیه می کنند. این خرما به راحتی بسته بندی و حمل و نقل ساده ای دارد و با کانتینرهای ساده و بدون یخچال هم می توان در مسافت های زیادی آنها را حمل کرد و یا به راحتی می توان انها را انبارش کرد. به دلیل کم شیره بودن این خرما باید مراقب حشرات در محیط انبارش آنها بود.
ویژگی های خرمای استعمران
این خرما به غیر از خوزستان در شادگان، آبادان، ماهشهر، کارون و اهواز هم به صورت زیادی کشت می شود و ار خرماهای بومی جنوب کشور است. میزان صادراتی این محصول بسیار بالا است و از این رو دارای ارزش اقتصادی فراوانی است. این خرمادارای شکلی بیضی مانند است و بسته به نوع آب و هوا طعم های متفاوتی ممکن است داشته باشد. این خرما رنگی قهوه ای تیره دارد و در زمان رطب بودن کمی به گسی هم می خورد. هسته آن راحت جدا می شود و به دلیل کم بودن رطوبت ان میزان شیره پایین تری نسبت به سایر خرما ها دارد. این خرما در سه نوع و یا اندازه وجود دارد که نوع بزرگ، متوسط و کوچک می باشند و اصلی ترین نوع صادراتی ان خرماهای گوشتی تر و یا بزرگتر هستند. به عنوان یکی از مشکلات اساسی در فروش این نوع خرما همچنان می توان کمبود تجهیزات اماده سازی و بسته بندی درست را نام برد. این خرما در کارتن های ۵ تا ۱۰ کیلویی برای صادرات و در کارتن های ۲ تا ۳ کیلویی برای مصرف داخلی بسته بندی می شوند و عموما طرح بسته بندی شکیل و یا داشتن ظاهر مناسب صادراتی برای فروش بیشتر و با ارزش بالاتر این محصول همچنان به عنوان یکی از مشکلات و یا زمینه های سرمایه گذاری می تواند عنوان شود . هر چند به دلیل اینکه از خانواده های خرمای خشک و یا نیمه خشک می باشد بسته بندی آنها نمی تواند خیلی مشکل باشد . امروزه در جنوب کشور بسیاری از خانواده ها از این نوع خرما درآمد داشته و بسیاری از شغل های مستقیم و غیر مستقیم را این نوع خرما ایجاد کرده است.
خرمای سایر(سعمران) با کلاهک ، بدون کلاهک ،با هسته ، بدون هسته ، شیره دار و بدون شیره در سایزهای مختلف سوپر سلکت ، سلکت، GAQ و FAQ در بسته بندیهای مختلف
